Dostęp do informacji

Udostępnianie wszystkim zainteresowanym informacji publicznej będącej w posiadaniu jednostki samorządu terytorialnego jest obowiązkiem ustawowym. Jednocześnie jest to – jak wynika z informacji Ministerstwa Cyfryzacji zawartej w Programie Zintegrowanej Informatyzacji Państwa – najbardziej „zinformatyzowany” obszar usług publicznych realizowanych przez samorządy. Praktycznie wszystkie gminy i powiaty posiadają własne strony internetowe, często więcej niż jedną, o charakterze informacyjnym. Również obowiązek ustawowy prowadzenia elektronicznego Biuletynu Informacji Publicznej (BIP) jest powszechnie przestrzegany.

Niestety, obowiązek rejestracji adresów stron BIP za pośrednictwem strony głównej BIP nie jest traktowany z podobną starannością. Również zawartość stron BIP często, a w przypadku małych i średnich gmin czy powiatów bardzo często zawiera jedynie minimum informacji wymaganych ustawą. Nie zawsze informacje publikowane w BIP są aktualne. Brak obowiązujących standardów powoduje, że strony BIP – podobnie jak strony informacyjne samorządów – posiadają różne formy graficzne, są tworzone z użyciem różnych technologii internetowych, prezentują różny poziom redakcyjny. Utrudnia to wyszukiwanie informacji.

Część stron BIP zawiera duże zbiory danych, na przykład publikowane w ramach „otwierania danych publicznych” – w tym przypadku problemem jest niska skuteczność wyszukiwania informacji, nawet w przypadku podania metadanych. Ponownie, brak standardów obniża ich przydatność.

Opisaną sytuację poprawić może datowana na wrzesień 2016 rządowa inicjatywa pod nazwą „Program otwierania danych publicznych”. Obliguje ona wszystkie agendy rządowe do stosowania bardziej efektywnej i uporządkowanej polityki udostępniania danych publicznych na stworzonym w tym celu portalu http://danepubliczne.gov.pl . Inicjatywa wprowadza pewien zestaw wytycznych i zaleceń odnośnie standardu udostępnianych danych. Trudno to traktować jako ustanowienie pełnoprawnego standardu, ale na pewno jest to pierwszy krok w tym kierunku.